Waterstof als de veelbelovende oplossing voor de energietransitie?
De hype van waterstof
Iedere dag zijn er tientallen berichten te vinden in kranten, op sites en als berichten op sociale media over de belofte van waterstof.
Zo is afgelopen weken de waterstof vliegtuig in het nieuws, dan is het weer dat een pilotproject is gestart voor een aantal woningen, als vervanger voor aardgas.
Hoe kan je waterstof verkrijgen?
Waterstof is op basis van massa in het universum met een geschatte 75% veruit het meest voorkomende chemische elementen. Op aarde komt het in de natuur in vrije vorm nagenoeg niet voor. Maar chemisch verbonden met zuurstof hebben zien we het vrijwel overal, als water.
In vrije vorm, H2 gas, is een energiedrager met een zeer grote energiedichtheid per kg. Het heeft met zo’n 33,3 kWh per kilogram een hogere energiedichtheid dan diesel of benzine.
Je kan waterstofgas vrij efficient verkrijgen via het bewerken van aardgas, methaan, tot waterstofgas. Steamreforming heeft dit proces en dit is met meer dan 95% efficient uit te voeren. Het nadeel is echter dat hierbij CO2 bij vrijkomt. Dit kan je afvangen en opslaan (CCS, carbon capture and storage), maar dat is duur en geeft voor lange duur het nadeel dat je die opgeslagen CO2 moet bewaken daar het niet vrij mag komen in de natuur. Waterstof die op deze manier is geproduceerd, met stoom en opslag van vrijgekomen CO2, heet blauwe waterstof.
Ook kan je waterstof produceren via elektrolyse van water. Hiervoor is veel elektriciteit benodigd, die dan ook duurzaam opgewekt moet worden. De efficiëntie is dan 75% energie-efficiënt. Dus 25% van de duurzaam opgewekte elektriciteit gaat verloren bij de productie van waterstof alleen al.
Waterstof komt ook vrij bij de vergassing van kolen.
Toepassingen
Waterstof wordt al jaren in de industrie gebruikt voor een aantal toepassingen, het vormt in dit geval een grondstof voor de chemie.
Waterstof wordt ook gebruikt in de hoogovens, daar wordt steenkool voor gebruikt in zuurstofarme verbranding.
Waterstof wordt gebruikt voor iets meer dan 7300 waterstof auto’s wereldwijd. Als tegenhanger van batterijauto’s als van Nissan en Tesla. Het voordeel boven batterij-auto’s is dat waterstof net als LPG relatief snel kan worden getankt. De nadelen zijn echter groter dan de voordelen; de energieefficientie is beduidend lager dan die van batterij-auto’s. Namelijk slechts 30%, door verliezen bij productie van waterstof alsook bij de omzetting van waterstof in elektriciteit. En batterij-auto’s nemen in aantallen zeer snel toe, laadtijden worden snel teruggebracht naar acceptabele waarden en in een land als Nederland is vrijwel overal wel een laadpunt te vinden. Voor waterstof moet je soms tientallen kilometers omrijden. De Paus, als anekdote, kreeg een waterstof auto vorige week met een bereik van 650 km per tanklading. Echter het eerste laadpunt is ongeveer dezelfde afstand verwijderd van het Vaticaan.
Voor vrachtwagens en andere zware vervoersmiddelen zoals treinen kan waterstof een heel goed alternatief zijn. Al zijn bijvoorbeeld er al vuilniswagens op de weg die volledig elektrisch rijden. Batterijtechnologie zal het toepassingsgebied van waterstof voor zwaar vervoer van onderaan de markt meer en meer verdrukken.
Waarvoor is groene of toch blauwe waterstof nog meer goed voor? Voornamelijk om de grijs geproduceerde waterstof te vervangen door groene waterstof in de industrie. Het is mede daarom dat ENGIE in consortia aan de grootschalige productie werkt in het noorden van Nederland.
Afgelopen donderdag zijn we met de familie naar Europa-Park gegaan. Ik met de Tesla en de rest met een op benzine lopende ICE.
Vanaf ons vakantieadres in het Zwarte Woud is het een kleine anderhalf uur rijden. Meeste bergafwaarts dus dan zie je in eerste instantie het aantal beschikbare kilometers gelijk blijven totdat je weer echt zelf energie nodig hebt voor versnelling of om de berg weer op te rijden. Prachtig om te zien en een heerlijkheid om met een Tesla in de bergen te rijden. Gas bij voor verstellen en normaal gesproken heb je het rempedaal niet nodig omdat je bij een normale setting je voldoende af kan remmen als je de berg afgaat. Alleen bij verschillende 25% dalingen of echt scherpe bochten na een rechter deel is remmen via de schijfremmen nodig.
Eenmaal gearriveerd in Rust bleek dat ik de juiste beslissing genomen had. Voor 13 euro meer (20 euro maar) had ik een gereserveerde parkeerplek gekozen,. Het park ging om 9h ‘s ochtends open, maar om 8h30 stonden we al in de file vanaf de snelweg. Dichtbij het park bleek de gereserveerde parkeerplekken een eigen toegangsweg te hebben en hierdoor een heel stuk sneller langs de vele auto’s kunnen zoeven. En het plezier werd nog groter toen bleek dat er ook twee laadpalen beschikbaar waren op het erg rustige parkeerterrein vlak naast de ingang. En deze is nog complementair, gratis, ook. Hele fijne, correcte, service en wij stapten na 19h in een vol geladen en koele auto in. Terwijl de temperatuur in het park naar een 34 graden was gestegen.
Kortom; met een elektrische auto naar Europa-Park geef je 13 euro extra uit voor extra service en een gratis laadsessie. Prima service!
Overigens; ook met een ICE zou ik voor deze parkeerservice bieden. Het park zou voor mij ook 2x zo duur mogen als er 2x minder mensen komen. 😉
Een van de bezochte laadpalen, deze was wél bereikbaar maar weer defect.
Snelweg
De reis van Nederland naar zuid Duitsland verliep erg soepel. Heerlijk om 200 km/h te mogen rijden, maar wat gaat het stroomverbruik dan ernstig omhoog. Een 130-160 km/h is een betere mix tussen lekker opschieten aan de ene kant en redelijkheid in verbruik aan de andere.
Tesla heeft met het Supercharge netwerk de zaken echt perfect op orde. Probleemloos op de snelwegen kan je waar het nodig is een laadpunt vinden. Er zijn voldoende locaties. In tegenstelling tot de berichten tijdens de wintersport-piek was er nu in deze corona-zomer meer dan genoeg capaciteit beschikbaar. Veelal stonden we alleen.
Natuurreservaat Zwarte Woud
Eenmaal van de snelweg kom je letterlijk in een andere wereld. Prachtige heuvels, kleine dorpen, mooie vergezichten en verleidelijke bochten. Ik had mij reeds voorbereid op een kleiner aantal laadpalen ten opzichte van Nederland door de accu tot 90% vol te laden, waar 50% voldoende moest zijn om de bestemming te bereiken. Nergens, absoluut nergens zag ik een laadpaal in de vele kleine dorpjes. Iets was de vele apps ook bevestigen.
Het hotel en het gehele dorpje Sallneck in Kleines Wiesental, met zo’n 350 inwoners, is geen uitzondering en heeft geen laadmogelijkheden. Al staat er wel één laadpaalpositie aangeduid, dat blijkt echter een laadpaal te zijn op afgeschermd privé terrein. Vanuit het hotel werd, heel sympathiek, met een 230V verlengsnoer een oplossing geboden. Dat hebben we na twee dagen moeten staken omdat we niet altijd op de juiste plek konden parkeren en het voelde ook bezwaarlijk. De “chef” vertelde dat hij een laadpaal aangeschaft heeft, maar dat er geen aansluiting wordt gerealiseerd door het netwerkbedrijf. De omliggende grotere dorpen wel uitgerust met laadmogelijkheden zijn minimaal 20 minuten verderop. Vervelend maar niet dramatisch, nog.
Zwitserland versus Duitsland
We zitten nu halverwege onze vakantie en we zijn behalve in de directe omgeving in Duitsland ook naar Zwitserland gereden. Naar Schaffhausen en Basel, op een kleine 40 minuten afstand van ons hotel. Daar viel mij op dat er een stuk meer laadpunten zijn in de straten. Ook zijn daar de heerlijke Tesla Superchargers maar er zijn ook winkels die uit service de klanten van stroom voorzien. Zo biedt bijvoorbeeld een grote Migros in Basel met 6 laadpunten de klanten gratis laadstoom. Super, die hebben het begrepen!
In Duitsland echter is het dramatisch slecht. Gisteravond op zoek gegaan naar een laadpunt om, de auto te laden voor een reisje vandaag van zo’n 200-300 kilometer. In Nederland geen probleem. Hier had ik al de eReader voor mee genomen en dan vermaak ik mij wel een paar uur in de auto. De eerste laadpaal, zie foto, bleek defect. De paal was keurig bereikbaar, alleen wilde de laadpaal met geen mogelijkheid starten met laden. Niet met de credit card, hiervoor is een kaartlezer aanwezig, niet met de NFC kaarten van Shell, Maingau en EV-BOX maar ook niet via het starten via de apps na het lezen van de unieke QR-codes. Op naar het volgende dorp, daar is een dubbele laadpaal. Vijf minuten later bleken deze op privé terrein te staan, achter een gesloten hek. Volgende dorp, met twee dubbele laadpalen. Eenmaal dichtbij de eerste bleek deze nota-bene in een winkelstraat te staan die overdag afgesloten is voor gemotoriseerd verkeer. Hoe kan het! Mijn irritatie nam inmiddels toe en ik wilde zeker weten dat ik voldoende bereik zou houden om naar de snelweg te gaan als het zo zou blijven. Uiteindelijk heb ik bij het derde en laatste dorp op het parkeerterrein van het gemeentehuis een laadpaal gevonden die en bereikbaar was en waarbij de laadpaal bovendien functioneert. Eerst de Shell pas gebruikt, maar toen ik late op de app zag dat ik daar 43 eurocent per kWh moest betalen heb ik de sessie afgebroken en ben ik naar Maingau overgestapt. Dat was met slechts 34 eurocent per kWh toch 21% voordeliger. Na ruim 2,5 uur laden had ik voldoende geladen en gelezen en kon ik terug. Eén ding weet ik zeker, volgende vakantieadres heeft of een eigen oprit voor opladen met een reguliere stekker, of er zijn voldoende laadpunten bereikbaar. Pionieren is op zich prima, maar dit is echt vervelend.
Die Duitsers hebben nog niet begrepen hoe elektrisch vervoer moet werken hier in het zuiden. De nieuwe Volkswagen ID.3 die op het punt staat om uitgeleverd te worden zal hier geen succes kúnnen worden. Er is simpelweg geen fatsoenlijke infrastructuur voorhanden. Veel inwoners kunnen wellicht thuis laden, maar op bezoek of op werk loop je al snel tegen deze beperkingen aan.
Dan hebben wij het in Nederland keurig geregeld. Vrijwel iedere gemeente heeft een contract met een commerciële partij die publieke laadpalen op aanvraag mag plaatsen voor algemeen gebruik. ENGIE heeft met EVBOX hier ook prima proposities voor. Iets voor onze Oosterburen.
Mijn model 3 heeft een kerstupdate gekregen en functioneert nu op software versie 2019.40.50.1 Hiermee is een redelijk mooi lijstje aan nieuwe opties aangebracht wat echt fijn is. Zo kan automatisch bij het claxonneren een download gemaakt worden van de camera’s in de afgelopen minuten, worden meer instellingen in je persoonlijke profiel opgeslagen en is de spraakherkenning uitgebreid.
Maar… door deze upgrade kan ik niet mee navigeren via spraakherkenning en kan ik niet meer bellen via spraakherkenning. “navigeer naar de dorpstraat 30 in Wichmond” wordt nu niet meer herkend. En “bel Jeffrey Schaafsma” werkt ook niet meer. Erg irritant. Spraakherkenning werkt nu wel voor het openen van mijn handschoenenvlakje, voor het inschakelen van mijn ruitenwisser en nog meer moois, maar die opties gebruik ik via de fysieke schakelaar of vrijwel nooit (dashboardkast).
Dus Tesla; ik hoop dat er héééél snel weer een update wordt gestuurd naar de auto.
Maar toegegeven, het is fantastisch dat ik binnen 2 weken al twee updates heb ontvangen en dat de auto steeds een beetje slimmer en beter wordt.
En ik kan hier erg helder over zijn; het bevalt erg, HEEL ERG goed!
Van diesel naar duurzaam elektrisch
Jarenlang diesel gereden; Volkswagen, BMW en Audi. Mijn laatste auto was echter een teleurstelling, de Volkswagen Passat is een fijne en ruime auto, maar vanwege de limiet op CO2 uitstoot was de beschikbare dieselmotor begin 2018 een lachertje. De souplesse van mijn BMW nog in mijn systeem was het eerste ritje een enorme teleurstelling. Wat een klein gebied met fatsoenlijk koppel, een grote vertraging bij het inhalen ondanks automaat. Het was iedere dag dat ik mij herinnerde wat ik heb en jarenlang had.
Waarom elektrisch?
Mijn laatste Volkswagen sjoemeldiesel was een heerlijke reisauto voor lange afstanden met ruimte voor zeker 4 volwassenen. Maar lekker sportief rijden zat er niet in, te weinig vermogen.
Dat was één van de redenen om elektrisch te gaan rijden. Dit naast duurzaamheid, ik heb afgelopen jaren zonnepanelen laten installeren en vanaf begin dit jaar heb ik een warmtepomp om ook duurzamer mijn huis te verwarmen. Dan is mobiliteit de laatste grote stap die ik kon nemen. En ja, het belasting regime van 2019 heeft ervoor gezorgd dat ik dit een jaar ben overgestapt. Kost mij 4500 EURO bruto voor de vervroegde afkoop van mijn sjoemeldiesel, maar dit verdien ik nog terug in de totale leasetermijn van deze nieuwe auto.
Welke opties overwogen?
Mijn “BIG IGWE”, grote koning in Yoruba
Voor mij was er eigenlijk weinig keuze; ik had verschillende reviews gelezen op Youtube bekeken. En de auto die uit alle testen komt als de auto met het meeste rijplezier is de Tesla Model 3. Er zit voldoende bagageruimte in, je kan volwassenen meenemen achterin als je maar niet te lang moet rijden en het bereik is meer dan voldoende. De KIA, Hyundai en Nissan opties waren het niet geworden. De Audi en Jaguar voor mij te duur. En Volkwagen ID.3 is nog niet beschikbaar.
Bestellen en ophalen Tesla model 3
Bestellen ging goed. ENGIE heeft een keurig systeem voor bestellen en al snel kreeg ik via Alphabet lease de bevesiting van mijn bestelling. Dit was midden oktober. Hierna werd het stil… begin november kreeg ik een bericht dat de leverdatum op 15 november werd gezet. Ik kreeg een bericht van Tesla waarmee ik een account kon aanmaken en daarin stond mijn auto weergegeven. Met onbekende levertijd. De leasemaatschappij wist niets te vertellen en de vrijdag voor zondag 15 november heb ik maar Tesla gebeld met de vraag of het klopt dat ik niets gehoord had. De vriendelijke medewerker had moeite om mij niet uit te lachen; wat de leasemaatschappij opgeeft is hun verantwoordelijkheid en heeft niets te maken met de daadwerkelijke levertijd. Inmiddels was mijn 4500 euro van mijn salaris gehaald en had ik wel de pijn maar niet het plezier. Uiteindelijk kreeg ik een update dat levering naar 15 december is gezet door leasemaatschappij, Tesla wist weer niets totdat ik een SMS kreeg dat ik mijn auto kon ophalen op zaterdag 14 december in Amsterdam. Dit op de bekende Koopman terminal.
Koopman Car Terminal in Amsterdam
Met de trein naar Amsterdam gegaan, station Sloterdijk, en vandaar met een pendeldienst in model X naar de terminal. De berichten kloppen echt; er is een tent, je rijbewijs wordt gescand, je ondertekend een formuliertje en je krijgt een vaknummer waar je auto staat. Sleutels liggen in je auto, veel succes… Ondanks vriendelijke Engels en Franstalige vrouw voelt dit niet okay. Een auto van 62kEUR op deze manier afleveren voelt echt niet goed. Het was even zoeken naar juiste vak B226, er lopen wel wat mensen rond die je kunnen helpen maar het is hoogst onpersoonlijk daar en je ziet je collega nieuwe Tesla eigenaren in de rij staan voor een andere tent waar gecontroleerd wordt of je wel de juiste auto meegenomen hebt.
De vergelijking wordt gemaakt met de rijen mensen die de eerste iPhone kochten, maar die vergelijking gaat niet op. Daar werd je wel echt geholpen en was er echt een positieve beleving. Hier absoluut niet.
Ik heb de auto goed bekeken, dat er geen panelen missen, of de lak er wel goed opzat, de laadkabel erbij is geleverd en of er überhaupt voldoende energie in de accu zit voor mijn 160 km naar huis. Dat laatste was het niet, net geen 95 km kon ik rijden volgens de sjoemelberekening. Geen kaartje, geen bos bloemen en een lege tank. Schandalig eigenlijk.
Wel gaven ze de tip; er is politie op de weg en de recordhouder had binnen 11 minuten na verkrijgen brief zijn bekeuring binnen. Dus test je auto niet uit, dit kon ik niet omdat ik wel nog naar een Supercharger wil kunnen komen en teveel energie verspillen is niet handig…
Het rijden met de Tesla is wel een genot; erg stil, een zeer directe reactie op je ‘gaspedaal’ en je hebt erg veel zicht. Ik mis wel mijn snelheidsmeter voor mijn neus en de eerste keer dat ik mijn gas los liet was het schrikken hoe snel de auto via het regeneratief remmen qua snelheid afremt. Ik begrijp nu goed dat je inderdaad 90% van de tijd met één pedaal kan rijden; gasgeven en afremmen kan prima tenzij je echt harder moet remmen.
Opladen een issue?
Mijn eerste keer opladen was bij de Tesla Supercharger in Naarden. Met 9% restcapaciteit was ik blij dat hij het ook deed…
Super charger werkt top. Zodra je via de routeplannen hebt aangegeven waar op je route je dit wilt doen wordt je accupakket voorbereid, voorverwarmd en het activeren werkt super simpel. Kabel vanuit de installatie pakken, knopje op laadsnoer indrukken wat je laadklep laat openen en aansluiten. Klaar!
Helaas zijn de superchargers in mijn regio wel erg overbezet. In Zwolle heb ik nu meerdere keren gehad dat alle 16 stalls vol waren en er een rij staat om op te kunnen laden. Dit moet echt aangepakt worden, want het aantal nieuwe Tesla’s neemt dit jaar extreem snel toe. Ook andere plaatsen waren vaak erg vol, maar niet zo extreem zoals in Zwolle. Is wel afhankelijk van tijdstip. De zaterdagavond om middernacht ging het in Bunnik prima. Vlakbij ons hoofdkantoor overigens, handig ;-).
Hier moet ik voorlopig parkeren om te kunnen laden… Als het droog is valt dit niet tegen, maar bij regen zal ik minder blij zijn!
Thuis in Zwolle is het laden minder makkelijk. Ik moet hiervoor 200 meter lopen naar een laadpaal bij een zorggebouw omdat ik geen laadpaal thuis mag laten installeren. Installeren zou nog wel mogen, maar de laadkabel mag niet over de stoep naar de plek waar ik normaal geparkeerd sta. En een laadpaal laten installeren daar mag niet, dat gaat ‘gratis’ via de gemeente. Echt gratis is het niet, want deze worden via het gebruik terugbetaald. Maar in Zwolle heeft men bedacht waar de laadpalen moeten komen en ‘mijn’ laadpaal zal over ongeveer 16 weken (!! #$%$#@ !!) worden geplaatst in een wijk waar al een parkeertekort is. Dus dat wordt scheve gezichten van bewoners of een teleurstelling omdat ik niet kan laden omdat een brandstofauto geparkeerd staat op deze laadplek. Hoe stom kan je zijn! Allego, die dit regelt, verwijst mij naar de gemeente en de bureaucratie is dus gestart.
Helaas dus niet onze eigen EVBOX of ENGIE Infra & Mobility die hier wat kan betekenen. Ik zit vast aan de keuze van de gemeente.
Ik hou je op de hoogte!
Twijfel je zelf over Tesla model 3?
Heb je voldoende aan de ruimte, komt de range goed uit? Dan DOEN! Het rijplezier is erg goed, de auto heeft een fantastische wegligging, directe sturing en nog meer van dit soort voordelen. Naast de continue verbeteringen die worden doorgevoerd.
Wel voelen de deuren idioot licht en kwetsbaar en ik moet nog echt wennen aan het ontbreken van de raamstijlen. Net als bij mijn eerdere Volkswagen Passat CC pak je al snel het glas om de deur dicht te doen. Niet handig als je een hekel hebt aan vingers op je glas…
Bestel je een Tesla, gebruik dan ALTIJD een referral code van een bestaande Tesla rijder. Dit geeft je direct voordelen, ook voor de eigenaar van deze code overigens. Je garage of leasemaatschappij heeft er zeker ook één en je mag die van mij ook gebruiken, graag zelfs; https://ts.la/vincent61154
Meer ervaring volgt, eerst meer kilometers zien te maken! Sta nu op 1390 km op zaterdag 21 december.
